Asıl adı Alessandro di Mariano di Vanni Filipepi olan Sandro Botticelli 1 Mart 1445 ve 17 Mayıs 1510 tarihleri arasında yaşamış İtalyan ressam.
1 Mart 1445 tarihinde Floransa’da doğmuş Botticelli. Çoçukluk yıllarında, kuyumculuk yapan babasının arkadaşının yanında çıraklık yapmış.
İsmi, ustası olan kuyumcu Botticelli’den gelmektedir.
İtalyan ressam Filippo Lippi ve Andrea del Verrocchio‘nun yanında çalışmış.
Yudit Öyküleri (1472), Müneccim Kralların Tapınması (1475-1476) ve Madonna ile büyük beğeni toplamış Boticelli.
Yeteneği kısa sürede keşfedilen Botticelli, Katolik Kilisesi ve Mediciler tarafından aranan ressam olmuş.
Gerçek boyutta mitolojik, dinsel resimler yapan Botticelii 1481′ de Papa IV. Sixtus tarafından Roma’ya davet edilmiş. Bir çok ünlü ressam ile birlikte Sistine Şapeli’nin süslemesinde çalışmış. Müneccim Kralların Tapınması tablosunda kendini de sağ köşede resmetmiş.
Eserlerinden konularını genelde dinden yada mitolojiden seçer bol figur kullanırmış.
Botticelli’nin en ünlü eseri 1485 yılında yaptığı, Venüs’ün doğuşu 172x 285 cm. Şu anda Florasan‘daki Uffizi galerisinde sergilenmekte.
Tablo mitolojik konuda yapılmış ilk büyük ölçekli Rönesans resmi. Hatta Avrupa’daki ilk Rönesans nü resmi olduğuda söylenmekte.
Hıristiyanlıkla ilgili yapılan resimlerden çok farklı. Çünkü bu tablo yapılana kadar nü görebileceğimiz tek resim Havva resimleriymiş.
Eski bir roma heykelini model alarak yapmış Boticelli. Medici ailesi için yapıldığı düşünülmekte.
Botticelli’nin bu eserini yaparken ünlü şair Angelo Poliziano’nun Venüs’ün doğuşunu anlattığı şiirinden etkilendiği düşünülmekte.
Venüs, Yunan tanrıçası Afrodit’in Latin mitolojisindeki karşılığı. Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in doğuş hikayesi şöyle:
Zeus’un babası Kronos, tanrılar arasında hükümdar olabilmek için kendi babasının cinsel organını kesmiş.Denize düşen organlarn oluşturduğu köpüklerden Afrodit doğmuş. Aphros yunanca köpük demek. Afrodit bir deniz kabugu içersinde Kıbrıs sahillerine varmış.
Eserde de Venüs’ün karaya çıktığı an gösterilmiş.
Batı rüzgarı Zephyr’ın (Batı rüzgarı tanrısı) yardımı ile deniz kabuğu su üstünde yol almış ve karaya varmış. Kıyıya yaklaşan Venüs’ü giydirmek için sağ tarafta Horia (Mevsimleri simgeleyen tanrıca) beklemektedir. Hem kendi kıyafeti hemde Venüs için hazırladığı kıyafeti çiçeklerle süslüdür.
Botticelli’nin kendi tarzından dolayı Venüs’ün vücut ölçüleri ve duruşu standart insan ölçülerinden oldukça farklıdır.
Botticelli’nin yine ünlü diğer bir resmi Venüs’ün doğuşundan önce yaptığı İlkbahar’dır (Primavera) 1482 – Uffizi galerisi
Yine Medici ailesi için yapıldığı düşünülmekte eserin.
Resmin sağ tarafında rüzgar Tanrısı Zephyros, Chloris ve baharın gelişini müjdeleyen Flora bulunmaktadır. Botticelli Romalı şair Ovidius’un Metamorfozis (Dönüşümler) adlı eserinden etkilendiği düşünülmekte.
Başında çiçekli tacı, ve eteğine doldurduğu çiçeklerle Chloris’in dönüşeceği karakter Flora, Chloris’in hemen solunda yer almakta.
Flora’nın kıyafetinde 500’e yakın gerçek çiçek türlerinin örnekleri görülmekte.
Venüs’ün hemen solunda yer alan Yunan ve Roma Mitolojisindeki “Üç Güzeller” cinsel içerikli aşka sırtını dönmüş ve bu tip aşkı kınamakta.
En soldaki erkek figürü Roma tanrılarının haberci tanrısı Merkür başındaki şapkası ve kanatlı sandaletleri ile dikkat çeker.
17 Mayıs 1510 tarihinde Floransa’da 65 yaşında hayata veda eden Botticelli’nin eserleri 1800’lerin ortasında yeniden kesfedilmiş.
Khan akademi tarafından hazırlanan kısa videolar ile Venüs’ün doğuşu ve İlkbahar adlı eserleri hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.
BBC tarafından hazırlanan, TRT ile Türkçe seslendirmesi yapılan “Tuvaldeki Başyapıt” belgeselinde Sandro Boticelli’nin “ilkbahar” tablosu çok detaylı bir şekilde anlatılmış. Mutlaka seyretmenizi tavsiye ederim.
Sandro Botticelli Eserleri
